Temmuz ayının son gününde ABD Merkez Bankasının (Fed), eylül ayından itibaren faiz indirimlerine yeşil ışık yakmasına karşın ülkede açıklanan datalar, resesyon dehşetlerinin varlık fiyatları üzerinde tesirli olmasına neden oldu.
Fed’in son toplantısında siyaset faizini 23 yılın en yüksek düzeyi olan yüzde 5,25-5,50 aralığında sabit tutması, fiyat artışları açısından temkinli bir yaklaşım olsa da açıklanan istihdam dataları bunun iş gücü piyasası açısından riskli olabileceğini ortaya koydu.
Ülkede 2 Ağustos’ta açıklanan datalara nazaran, ABD’de tarım dışı istihdam, temmuz ayında 114 bin kişi artarak beklentilerin altında gerçekleşti.
ABD’de işsizlik oranı, temmuzda yüzde 4,1’den 4,3’e çıktı. Arka arda 4 aydır artış gösteren işsizlik oranı, bu periyotta Ekim 2021’den bu yana en yüksek düzeyine ulaştı. Piyasa beklentilerinin üzerinde gerçekleşen işsizlik oranının bu periyotta haziran ayında olduğu üzere yüzde 4,1 olması öngörülüyordu.
İstihdam dataları iş gücü piyasasında öngörülenden daha süratli bir bozulmaya işaret ederken, piyasalarda iktisadın resesyona sürüklenebileceğine dair tasalar arttı.
DAHA AGRESİF ATAK İHTİMALİ MASAYA GELDİ
ABD iktisadında değerli bir yere sahip olan sanayi kesiminin performansına ışık tutan bilgiler de piyasalardaki kaygıların artmasında tesirli oldu.
İmalat kesimindeki daralma ile iş gücü piyasasındaki yavaşlama göstergeleri sonrasında piyasalarda eylülde faiz indirimlerine başlanacağına kesin gözüyle bakılırken, Fed’in ataklarının büyüklüğüne ait soru işaretleri ortaya çıktı.
ABD iktisadının resesyona sürüklenebileceğine dair endişelerin alevlenmesi sonrası Fed’in eylülde daha agresif bir faiz indirimine gidebileceği fiyatlanmaya başladı.
RESESYON TELAŞLARI SATIŞ BASKISINA YOL AÇTI
Ağustosun birinci gününde iktisadın beklenenden daha fazla yavaşlayabileceğine dair kaygılar nedeniyle New York borsası sert düşüşle kapandı.
İstihdam artışının beklentilerin altında kalması tasaları daha da artırdı ve endeksler 2 Ağustos’u negatif bölgede tamamladı.
Ayın birinci 2 gününde endekslerdeki kayıp Dow Jones’ta yüzde 2,7, S&P 500’de yüzde 3,2 ve Nasdaq’ta yüzde 4,7 oldu.
Bilanço dönemi da pay ve kesim bazlı oynaklığın yüksek seyretmesine yol açarken, teknoloji paylarında düşüşler dikkati çekti.
Asya piyasasındaki gelişmelerle 5 Ağustos’ta tarihi satış baskısıyla karşı karşıya kalan Dow Jones ile S&P 500 endeksleri ayın en düşük kapanış bedellerini kaydetti. Nasdaq endeksi de 7 Ağustos’ta ayın taban düzeyinden kapandı.
Endeksler ayın en düşük kapanış kıymetlerine indiğinde temmuz ayındaki tepelerinden sırasıyla yüzde 6, yüzde 8,5 ve yüzde 13 düşmüş oldu.
OLUMLU BİLGİLERLE PİYASA TOPARLANDI
Fed yetkililerinden gelen “güvercin” iletiler ve ABD’de açıklanan işsizlik maaşı müracaatlarının düşüş kaydetmesi, piyasalardaki resesyon kaygılarını bir ölçü hafifletti.
Resesyon kaygılarının hafiflemesiyle hisse piyasaları 8 Ağustos’tan sonra toparlanmaya başladı.
Ülkede 12 Ağustos haftasında açıklanan bilgilerin üretici ve tüketici fiyatlarının artış suratının yavaşladığına ve perakende satışların güçlü kaldığına işaret etmesi, piyasalardaki olumlu havayı destekledi.
Açıklanan olumlu datalarla Dow Jones endeksi 5 günlük, S&P 500 ile Nasdaq endeksleri 8 günlük kar serisi elde etti.
Aynı hafta cuma günü Jackson Hole İktisat Siyaseti Sempozyumu’nda konuşan Fed Başkanı Jerome Powell, politika ayarlaması için vaktin geldiğini söyledi.
Powell’ın faiz indirimlerine başlanacağının sinyalini vermesiyle endekslerde haftalık yarar, Dow Jones’ta yüzde 1,3, S&P 500’de yüzde 1,5 ve Nasdaq’da yüzde 1,4’e yaklaştı.
SON HAFTA TEKNOLOJİ PAYLARINDA OYNAKLIK YAŞANDI
Ağustos ayının son haftasında ABD iktisadının ikinci çeyrek büyüme dataları ile şahsî tüketim harcamaları takip edilirken, çip şirketi Nvidia’nın finansal sonuçları da yatırımcıların odağında yer aldı.
Nvidia, çarşamba günü piyasalar kapandıktan sonra yayımladığı bilançosunda 28 Temmuz’da sona eren 3 aylık periyotta gelirinin yüzde 122 arttığını ve 30 milyar dolarla rekor düzeye çıktığını bildirdi.
Geliri piyasa beklentilerini aşmasına karşın Nvidia paylarında düşüş yaşanırken, kimi büyük teknoloji ve yarı iletken şirketlerin paylarındaki düşüşler de dikkati çekti.
ABD’de Gayri Safi Yurt İçi Hasıla bu yılın ikinci çeyreğinde yıllıklandırılmış olarak yüzde 3 arttı. Kelam konusu devirde büyüme verisinde üst taraflı revizyona gidilirken, geçen ay yayımlanan öncü datalarda, ülke iktisadının ikinci çeyrekte yüzde 2,8 büyüdüğü öngörülmüştü.
Dün yayımlanan Fed’in enflasyon göstergesi olarak dikkate aldığı çekirdek şahsî tüketim harcamaları fiyat endeksi de temmuzda aylık bazda yüzde 0,2 ile beklentiler dahilinde, yıllık bazda ise yüzde 2,6 ile kestirimlerin altında arttı.
Bu gelişmelerle, 30 Ağustos’ta 41.563,08 puan ile kapanış rekorunu tazeleyen Dow Jones endeksi, ay boyunca toplamda yüzde 1,8 yükseldi.
S&P 500 endeksi ağustos ayında yüzde 2,3 paha kazanırken, Nasdaq endeksi birtakım teknoloji paylarındaki satış baskısına rağmen ayı yaklaşık yüzde 0,7 çıkarla tamamladı.